27 Սեպտեմբերի պատերազմէն մէկ տարի ետք, քաղաքական բեմերու վրայ յստակօրէն կ’երեւին ատրպէյճանաթրքական այն նկրտումները, որոնք կը միտին,— անկախ ճամբաներու ապաշրջափակման հարցին եւ խաղաղութեան հաստատման առնչուող քննարկումներէն, պայմանաւորուածութիւններէն,— հայկական կողմին իրաւունքները անտեսել: Աւելին. հայկական պահանջները աստիճանաբար ուրացումի մատնել բոլորին կողմէ, փոխարէնը ատրպէյճանական իրաւունքներու նոր եզրեր որոնել՝ մշակութային հարստութիւններու, տարածքներու, սահմաններու եւ այլ առումներով:
Արցախի ժողովուրդը, Խորհրդային Միութեան տարիներուն ապրելով Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզին մէջ, միութեան փլուզումէն ետք ի գործ դրաւ ազգերու ինքնորոշման իր իրաւունքը եւ արդար պայքարով նուաճեց զայն: Այդ իրաւունքի խլման փորձը դատապարտելի է, որուն դիմաց հայկական կողմը ամէն առիթով հնչեցնելու է այդ իրաւունքին տէր կանգնելու իր վճռականութիւնը:
Երկրորդ. պատմական իր հայրենիքին տէր կանգնելու իրաւունքը: Արցախի պատմութիւնը, անոր մշակութային հարստութիւնը եւ ժողովուրդը դարերու ներկայութիւն ունին հայրենի այս հողատարածքին վրայ: Այս իրողութեան դիմաց պատմութիւնը եւ մշակութային մեր հարստութիւնը աղաւաղելու Ատրպէյճանի փորձերը դատապարտելը, պատմական իրողութիւնները հաստատելը հայ դիւանագէտներու, քաղաքական գործիչներու եւ պատմաբաններու նուազագոյն պարտքն է, որ պիտի խոչընդոտէ պատմութեան աղաւաղման իւրաքանչիւր փորձ, ինչպիսի շահերու ծառայող կողմերէ ալ հնչած ըլլան անոնք:
Երրորդ. Հայաստանի եւ Արցախի սահմաններու պաշտպանութեան իրաւունքը: Սահմաններու պաշտպանութեան թուլութիւնը աւելի յարձակողապաշտ կը դարձնէ թշնամին ու որքան ալ որ ռուսական խաղաղապահ ուժեր տիրութիւն ընեն այդ սահմաններուն, հայկական ուժերուն դիմադրողականութիւնն ու սահմաններուն տիրութիւն ընելու վճռականութիւնը պատնէշ կրնան դառնալ թշնամիին նկրտումներուն եւ ապագայ ծաւալման ծրագիրներուն:
Ցաւօք, պատերազմէն տարի մը ետք, միջազգային բեմերու կամ հայկական ներքին հարթակներու վրայ, այս իրաւունքներու ամրագրման միասնական կամքի դրսեւորումը կը մնայ տարտամ, սահմաններու յստակացումը, ազգային ինքնորոշման իրաւունքի բարձրաձայնումը կը հնչեն առաւելաբար ընդդիմութեան կողմէ:
Արցախի եւ Հայաստանի ժողովուրդին իրաւունքներու պաշտպանութիւնը մէկ ու միասնական բանաձեւումով եւ վճռակամութեամբ պէտք է հնչեն ե՛ւ ընդդիմութեան, ե՛ւ Հայաստանի դիւանագէտներուն ու քաղաքական գործիչներուն կողմէ: Հակառակ պարագային թշնամին դիւրաւ պիտի յաջողի իր ապատեղեկատուութեամբ ու քարոզչութեամբ կեղծիքը ընդհանրացնել ու հայկական իրաւունքներուն տիրութեան պայքարը խոչընդոտել:
Արցախի հարցին կարգաւորումը ցարդ կը մնայ անլուծելի, որքան ալ ատրպէյճանաթրքական կողմերը յոխորտան թէ չկայ նման հարց: ԵԱՀԿ Մինսքի խմբակի վերաշխուժացման փորձերը եւս կու գան հաստատել այս իրողութիւնը: Էականը պաշտպանողական մեր քաղաքականութեան հզօրացումն է, որ ցաւօք վտանգուած է ներկայ իշխանութիւններու վարած քաղաքականութեան հետեւանքով: