Աւկատանձը ամէնէն օգտակար պտուղներէն մէկն է, անոր ծառը մշտադալար պտղատու բոյսի տեսակ մըն է: Ան հարուստ է կենսանիւթերով եւ հանքային նիւթերով:

Աւկատանձենին արագ աճող ծառ մըն է, բարձրութիւնը կը հասնի 18 մեթրի: Ամբողջ տարին  կը մնայ մշտադալար, ծաղիկները փոքր են, իսկ պտուղը տանձի նման է:

Իւղոտ է եւ շատ օգտակար ճարպ կը պարունակէ:

Պտուղին կեդրոնը կը գտնուի մեծ կորիզը կամ սերմը:

Պտուղը կ’անուանեն նաեւ անտառային իւղ:

1576-ին Պերնարտինո տէ Սահակուն Bernardino De Sahagun իր «Նոր Սպանիոյ Գործերու Ընդհանուր Պատմութիւն» գործին մէջ յայտնած է աւոքատոյի բուժիչ յատկութիւնները:

Մէկ ծառէն կը հաւաքեն մօտաւորապէս 150-200 քկ.  բերք:

Գոյութիւն ունին աւոքատոյի 400 տեսակներ:

Եւրոպայի մէջ աւոքատոն կրնան ապահովել ողջ տարուան ընթացքին:

Աւկատանձը իր ջերմուժին պարունակութեամբ կը գերազանցէ հաւկիթն ու միսը:

Ան կը բարձրացնէ մարդուն տրամադրութիւնը, կ’օգնէ վերականգնելու կենսական ուժերը: Պտուղը կը պարունակէ՝ k կենսանիւթ, կալիում, ֆոլաթթուային աղեր, B6 կենսանիւթ, պղինձ, մանրաթելեր: Կը պարունակէ աւելի քան քսան տեսակի հանքանիւթեր ու կենսանիւթեր:

-Օգտակար է երակային համակարգին: Ան կը կանխէ երակային հիւանդութիւններու զարգացումը:

-Կը պաշտպանէ տեսողութիւնը յատկապէս՝ տարիքի առնչուող աչքի հիւանդութիւններէն:

-Կ’արագցնէ վէրքերու սպիացումը:

-Կը կարգաւորէ մարսողութիւնը եւ կը դարմանէ պնդութիւնը:

-Կը կարգաւորէ շաքարի տոկոսը: Շաքարի մակարդակը բնական կը պահէ, նաեւ իր նուազագոյնին կը հասցնէ:

-Կը բարելաւէ յիշողութիւնը:

-Կը պաշտպանէ յառաջագեղձի (prostate) քաղցկեղէ:

-Ամենակարեւորը՝ աւկատանձը կ’ուշացնէ մորթին ծերացումը՝ պահելով զայն թարմ եւ առողջ:

-Աւկատանձի միջուկը կը գործածուի ջղային համակարգի բուժման համար:

-Աւկատանձի տերեւները կ’օգտագործեն տարբեր հիւանդութիւններու բուժման համար: Անոր տերեւները կը ծամեն լինտերու հիւանդութեան պարագային, իսկ շոգիով եռացած տերեւները կ’օգտագործեն վէրքերու բուժման, իսկ տաք տերեւները երբ կը տեղադրեն ճակտին, գլխու ցաւը կը վերացնէ:

-Աւկատանձի ֆոլաթթուն կը նուազեցնէ մաղձաճարպը (cholesterol), աւելցնելով լաւ մաղձաճարպին մակարդակը արեան մէջ:

– E կենսանիւթը կը հարստացնէ պտուղը թթուածինով ՝ պաշտպանելով մաշկին բջիջները, F -ն՝ կ’ապահովէ մազերու եւ մաշկի առողջ վիճակը: Չոր եւ յոգնած մազերը կը թարմացնէ, անոնց առողջ փայլք եւ գեղեցիկ տեսք կու տայ:

Իսկ Պղինձը կը կանխէ սակաւարիւնութիւնը, որովհետեւ երկաթը արիւն ստեղծող նիւթ է:

B2 կենսանիւթը կը նպաստէ արեան կարմիր գնդիկներու յառաջացման: Նաեւ որպէս կրածինի (calcium) աղբիւր՝ կը կարգաւորէ արեան ճնշումը: Պանանէն աւելի շատ կրածին կը պարունակէ:

-Աւկատանձը կ’օգնէ քաղցկեղի դէմ պայքար մղողներուն: Կրնայ կասեցնել շաքանակագեղձի քաղցկեղային բջիջներու աճը:

-Եթէ աւկատանձը օրինաւոր ձեւով օգտագործենք, կ’ունենանք աւելի ամուր ոսկորներ:

-Աւկատանձի պարունակած  «օլէիք» թթուն ուղեղը առողջ կը պահէ:

Աւկատանձով, նարինջով եւ չիայի սերմով կրնանք շատ օգտակար եւ համեղ աղցան մը պատրաստել: