Ամանտա Լաւլէյս ժամանակակից բանաստեղծ եւ արձակագիր է։ Կ’ապրի եւ կը ստեղծագործէ Նիու Ճըրզիի մէջ։ Այս փունջը առնուած է իր «The princess saves herself in this one» քերթուածներու ժողովածոյէն, որ տպուած է 2016-ին։ Նոյն տարին իսկ հատորը արժանացած է «Goodreads Choice Award» գրական կայքի «լաւագոյն բանաստեղծական ժողովածոյ» մրցանակին։ Ամանտա ինքզինք համարելով ֆեմինիզմի ջատագով եւ ընկերային արդարութեան պաշտպան, սոյն հատորին մէջ յառաջ կը քաշէ ընկերային տարբեր հարցեր եւ կը նկարագրէ կնոջ ինքնաճանաչման ուղին։ Ստորեւ քանի մը բանաստեղծութիւն.
Ծնած եմ
քիչ մը գրքախենթ։
Զիս կարելի էր գտնել
գիրքերս շոյելով զբաղած
առանձին, քամուած
անկողինիս մէջ։
Այդ ամբողջ ընթացքին կը սպասէի
որ գիրքերը դուրս թափէին
իրենց նրբին բառերը
կանաչ փարթամ գորգին վրայ,
որ մէկ առ մէկ
կարողանայի զանոնք հաւաքել
եւ հատապտուղի նման
համտեսել բերնիս մէջ։
* * *
Համոզուած եմ
որ դուք
աստղափոշի էք
որ կը հոսիք
այդ
երակներէն։
-կանայք ձեւով մը կախարդանք են։
* * *
Ահա այն ովկիանոսը
ուր
հապճեպով
կը սուզուիմ
երբ
այլեւս
չեմ կրնար
շնչել
իրականութեան մէջ։
-փախչող ջրահարս Բ.
* * *
Ես զիս
համոզեցի
որ կեանքս
պէտք չէ որ
աւարտի
այլոց պատճառով…
Ուստի յառաջացայ
եւ գծեցի արեւը
ի՛մ երկնքիս։
-ապրիլ կեանքովս
* * *
Ան
չսորվեցուց
սիրել ինքզինքս
Բայց եղաւ
այն կամուրջը
որ օգնեց ինծի
հասնելու
հոս։
* * *
Չեմ վախնար այն հրէշներէն
որ անկողինիս տակ կը պահուըտին։
Կը վախնամ սակայն
թուխ, խառն մազերով
ու քնատ աչքերով այն տղոցմէ
որոնց բերանը
միա՛յն կիսաճշմարտութիւններ
կ’արտաբերէ։
* * *
Իր քմծիծաղը ոսկորներս կը ցաւցնէ։
-ցաւը, զոր սիրով ընդունեցի։
* * *
Բացաւ զիս նման գիրքի
եւ մէջս դարձեալ
բանաստեղծութիւնը լեցուց ։
-անձնական գրիչս եւ թուղթս։
* * *
Անձրեւին տակ
փսփսացող
խոստումներ
պիտի թրջուելով
ան
հե
տին։
* * *
Ինք կրակէ էր
ես՝ սառոյցէ։
Երբ մօտեցայ
բոցին
հալեցուց զիս
իր անթեղ կրակով
ստորաքարշելով
ջրափոսին մէջ։
Ժամանակի թաւալքին հետ
վերակազմուեցայ
սակայն ոչ երբեք
այն նոյն դիւրաբեկ,
ջրային կրկնօրինակը
նախորդին։
* * *
Թերեւս
անգամ մըն ալ հանդիպինք
ուրիշ տեղ
հոն, ուր
ներումը կ’աճի
նոյնքան գեղեցիկ,
որքան
պարտէզիդ մէջ
աճող
լոլիկները։
-փայլուն կարմիր յոյսը, որ կ’ողողէ զիս ուշ գիշերներ
* * *
Պիտի
չդադրի
զիս
հալածելէ։
-իմ ուրուականս
* * *
Եթէ երբեւէ
աղջիկ ունենամ,
առաջին անգամ
«ո՛չ» բառը սիրել
պիտի սորվեցնեմ իրեն
եւ
թոյլ պիտի չտամ
որ ան յանցաւոր զգայ
այդ բառը գործածելուն համար։
* * *
Երբ մայրդ
սկսի մոռնալ
անունդ,
կը սկսիս
մտածել
թէ դուն ընդհանրապէս
գոյութիւն
ունի՞ս։
-վերջին կայան
* * *
Երբեք
չէի ակնկալեր
որ մահը պիտի ըլլայ
ամէնէն հաւատարիմ
ընկերակիցդ
Հասկցայ սակայն
որ ան միակն է
որ կը փութայ քեզի
առանց խնդրելու։
-Միակը որ երբեք չի լքեր։
* * *
Երբ
վերջապէս
հասաւ ժամը
իր մեկնումին,
բանաստեղծութիւններս
տեղաւորեց
ճամպրուկին մէջ
ու տարաւ հետը.
-նախ սիրտս, յետոյ բառերս։
* * *
Եկաւ
պահ մը
երբ բանաստեղծութիւնը
ցոյց տուաւ ինծի
ինչպէս արիւնիլ
առանց արիւնի։
* * *
Լռութիւնը եղած է մի՛շտ իմ ամենաբարձր ճիչս։
Անգլերէնէ թարգմանեց
Սօսի Միշոյեան Տապպաղեան