Արթուր Փայտեան- Մեր գործունէութեան մէջ ամէնէն կարեւոր ուղղութիւններից մէկը կրթականն է: Անցեալ տարի, Սեպտեմբերին, մենք կարողացանք ստեղծել Համազգայինի «Լեւոն Շանթ»-ի անուան կիրակնօրեայ դպրոց: Մի ամիս յետոյ մի այլ թաղամասում, որտեղ հայերը խիտ բնակեցուած են եւ բազմաթիւ երեխաներ կան, ստեղծեցինք երկրորդ կիրակնօրեան:

Առաջին դպրոցի մասին ասեմ, որ ի ուրախութիւն մեզ, այդ շէնքը արդէն փոքր է ու այժմ փորձում ենք աւելի մեծ շէնք ձեռք բերել, որպէսզի աւելի ընդարձակենք այն: Այստեղ ուզում եմ արձանագրել, որ այն երեխաները, որոնք Սեպտեմբերին դեռ եւս հայերէն գրել-կարդալ չէին իմանում, տարեվերջի հանդէսի ժամանակ արդէն խօսում էին հայերէն, գրում-կարդում էին:

Ունենք երեք խումբ. փոքրերի (3-7 տարեկան), միջին(7-10 տարեկան) եւ պատանիների (10-15 տարեկան), որոնց հետ պարապում են մեր հմուտ մանկավարժները ու նրանց սովորեցնում են թէ՛ հայոց լեզու, թէ՛ պատմութիւն, թէ՛ մշակութաբանութիւն (երգ եւ այլն): Վերջերս կայացած մի միջոցառման ժամանակ մենք համոզուեցինք, որ մեր աշխատանքը ապարդիւն չի, մեր երեխաները արտասանում են հայերէն ու մենք կարողացել ենք շփման համար այնքան կարեւոր հարթակը ստեղծել: Երկրորդ դպրոցն էլ շարունակում է գործել:

Այնտեղ տարածքի խնդիր չկայ: Համազգայնականներուն թիւը քիչ է, սակայն նոյնիսկ այն պարագաներում երբ մենք չենք կարողանում ֆիզիքապէս ներկայ լինել, մենք փորձում ենք օգնել, որ համայնքները իրենք սկսեն ու յաջողեցնեն այդ ծրագրերը: Մենք աշխատում ենք հասնել թէ՛ մեթոտաբանական առարկաներով, թէ՛ դասագրքերի ձեռքբերման, թէ՛ ծրագրային առումներով:

Մենք աշխատում ենք, որպէսզի այս հսկայական երկրում որտեղ շատ են մեր հայրենակիցները, հնարաւորինս կարողանանք երեխաների համար մատչելի դարձնել հայերէնի ուսուցումը եւ անոնք իրե՛նց մայրենի լեզուով գրել-կարդալ իմանան: Մենք աշխատում ենք, որ նրանց հայեացքը մի՛շտ լինի դէպի հայրենիք ու դառնան հայ ազգի զինուորը: Մենք ձգտում ենք դաստիարակել հայ մայրեր, որպէսզի մեր ազգային ինքնութիւնը, մեր դէմքը կարողանանք պահել եւ մեր ազգի ու պետութեան առաջ ծառացած մարտահրաւէրները դիմագրաւել:

Այս տարի Ռուսաստանի Համազգայինի գրասենեակը՝ Վարդան Սաֆարեանի եւ նուիրատուների խորհրդից ընկ. Արմէն Բիլեանի գործակցութեամբ Հայաստանից հրաւիրեցինք «Ակունք» ազգագրական խումբը եւ Մոսկուայի մէջ եռօրեայ միջոցառումներով յիշատակեցինք Հայոց Բանակի ստեղծման երեսնամեակը:

Ա.Փ.- Ի հարկէ ունենք դժուարութիւններ, որոնցից ամենամեծը կեդրոն չունենալն է: Չունենք հաւաքատեղի եւ գրասենեակ: Համազգայինի վերջին պատգամաւորական ժողովում ես այդ հարցը բարձրացրել եմ եւ մեր սիրելի ընկերները կարեւորելով ռուսահայ գաղութի դերը, համապատասխան բանաձեւ են ընդունել: Յոյս ունենք, որ մօտ ժամանակներուն ունենալու ենք գրասենեակ, որպէսզի մեր աշխատանքները աւելի լաւ կարգաւորենք: Կարող եմ նաեւ աւելացնել, որ մենք ունենք նուիրատուների խորհուրդ, ովքեր իրենց ամենամսեայ վճարներով փորձում են օգնել մեր ծրագրերին եւ հայ երեխաների կրթութեան գործին: Ինչպէս աշխարհի տարբեր անկիւններում, մենք էլ ենք փորձում մեր դժուարութիւններին միասին յաղթահարել եւ կարծում եմ, որ թէ՛ տեղի նուիրատուների ու ընկերների, թէ՛ մեր աշխարհասփիւռ ընկերների եւ թէ Համազգայինի Կ. Վարչութեան օգնութեամբ մենք կը կարողանանք դժուարութիւնները յաղթահարել ու մեր նպատակները իրականացնել:

Եթէ մինչեւ վերջ խօսելու լինենք ռուսահայ իրականութեան մասին, պէտք է կարեւոր ընդգծում անեմ. մենք ամէն ինչ անելու ենք իրականութիւն դարձնելու համար այն բոլոր ծրագրերը, որոնք նախատեսուած են թէ մեր վարչութեան, թէ պատգամաւորական ժողովին արծարծուած խնդիրներու լոյսին տակ:

Մենք ամէն ինչ անելու ենք, որ Համազզգայինը կայանայ ոչ միայն իբրեւ կառոյց, այլ դառնայ կարեւոր ներկայութիւն ռուսահայ իրականութեան մէջ: Դառնայ այն կարեւոր հարթակը, որ պէտք է իրականացնի Համազգայինի ծրագրերը եւ դառնայ ռուսահայ կեանքի տարբեր հարթակները միացնող եւ ուղղութիւններ նախանշող կարեւոր օղակ: Մենք, բոլոր միւս միութիւնների եւ կազմակերպութիւնների հետ (ՀՕՄ, ՀՄԸՄ եւ այլն) պարտաւոր ենք պատուով կատարել մեր դիմաց դրուած խնդիրները, որովհետեւ այս անծայրածիր երկրում այլ ճանապարհ չկայ:

Հայ երեխան պէտք է կարողանայ հայերէն խօսիլ եւ հայեացքը միշտ յառէ մայր հայրենիք ու անպայման Հայաստան վերադառնալու տենչով ապրի:

Յաջողութիւն մաղթենք այս խոստմնալից գրասենեակին: