ՀՅԴ Հայաստանի Գերագոյն Մարմինի ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթէլեան ԱՄՆ աշխատանքային այցի շրջագիծէն ներս հիւրընկալուած է HorizonArmenianTV-ի տաղաւար:

asbarez.com-ի պատրաստած հարցազրոյցը կը ներկայացնենք՝ ստորեւ.

«ՄԵՆՔ ՊԷՏՔ Է ՈՒՆԵՆԱՆՔ ԸՆԿԵՐԱՅԻՆ ԱՐԴԱՐՈՒԹԻՒՆ, ՀԶՕՐ ՏՆՏԵՍՈՒԹԻՒՆ, ԵՒ ՄԵՐ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՒԱՆԴԱԿԱՆ ԱՐԺԷՔՆԵՐԸ ՊԷՏՔ Է ՍՐԲՈՒԹԵԱՄԲ ՊԱՀՊԱՆՈՒԻՆ ԵՒ ԶԱՐԳԱՑՈՒԻՆ»

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը յայտարարած է, որ արմատական ընդդիմութիւն է: Ի՞նչ ծրագիրներով կ՞առաջնորդուիք, ո՞րն է ձեր օրակարգը:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Հայաստանի մէջ խոհրդարանական վերջին ընտրութիւններուն արդիւնքով ձեւաւորուեցաւ խորհրդարան՝ կազմուած երեք քաղաքական ուժերէ, որոնցմէ մէկը ձեւաւորեց ՀՀ իշխանութիւնը: Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը այս ընտրութիւններուն չանցաւ խորհրդարան: Մեր վերջին ընդհանուր եւ գերագոյն ժողովներուն մէջ քննարկումներէն յետոյ, յայտարարեցինք, որ Դաշնակցութիւնը արտախորհրդարանական ընդդիմադիր քաղաքական ուժ է: Անցնող մէկ տարուան ընթացքին, մեր ուշադրութեան կեդրոնը պահեցինք կառավարութեան գործունէութիւնը. ստեղծեցինք մասնագիտական ոլորտային տասներկու յանձնախումբեր, որոնց միջոցով կը հետեւինք կառավարութեան ծրագիրներուն եւ ոչ միայն կը քննադատենք կառավարութեան, մեր պատկերացմամբ սխալ աշխատանքները, նաեւ յաճախ կ՞առաջարկենք այլընտրանքներ: Երբ ՀՀ կառավարութիւնը, օրինակ, կ’առուցուածքային փոփոխութիւններ կ՛իրականացնէր՝ բարեկարգելով նախարարութիւնները, մենք կը քննադատէինք եւ սխալ կը համարէինք օրինակ Սփիւռքի Նախարարութեան փակումը, միաժամանակ՝ առաջարկելով մեր լուծումները:
Այսինքն, Դաշնակցութիւնը ընդդիմադիր քաղաքական ուժ է, որ չի բաժներ իշխանութիւններուն վարած ներքին եւ արտաքին քաղաքականութիւնը, քննադատութեան զուգահեռ կը ներկայացնէ իր պատկերացումները, եւ սա բնական քաղաքական գործընթաց է:

Մենք ազգային օրակարգ մէջտեղ բերող, այդ օրակարգը սրբութեամբ պահպանող ազգային քաղաքական ուժ ենք, մեր ողջ համահայկական կառոյցով: Շատ յաճախ, երբ կ՛ըսենք ազգային, Արցախ, Հայոց Ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչում, Հայ Դատ, մեզ կը ճանչնան այս տեսանկիւնէն, բայց մենք այս բոլորէն անբաժան կը պահենք մեր երկրի տնտեսական զարգացումը, ընկերային արդարութեան հաստատումը: Եթէ մենք չունենանք հզօր տնտեսութիւն, իրական ընկերային արդարութիւն, մենք չենք կրնար ունենալ հզօր բանակ եւ հետեւաբար՝ պաշտպանել մեր հայրենիքը: Այս իմաստով, անոնք փոխկապակցուած են: Մենք պէտք է ունենանք ընկերային արդարութիւն, հզօր տնտեսութիւն, եւ մեր հայկական աւանդական արժէքները պէտք է սրբութեամբ պահպանուին եւ զարգացուին: Կարելի չէ ՀՀ-ի մէջ եկեղեցւոյ դէմ ոտնձգութիւն ըլլալ, չի կրնար համալսարաններուն մէջ հայերէնի դասաւանդումը ընել ոչ-պարտադիր, պէտք է ըլլայ պարտադիր, կարելի չէ դպրոցներուն մէջ հայոց եկեղեցւոյ պատմութիւն չդասաւանդել: Մենք այս արժէքները պաշտպանող կուսակցութիւն ենք, եւ այս բոլորը պաշտպանած ենք պետութիւն չունենալու պայմաններուն մէջ, Սփիւռքի մէջ: ԱՄՆ այցելութեանս շրջագիծին մէջ, այցելած էի Ռոզ եւ Ալէք Փիլիպոս Ազգային վարժարան, ուր եօթ հարիւր աշակերտ կ՞երգէ, կը գրէ, կը կարդայ հայերէն, իւրաքանչիւր աշակերտի աչքերուն մէջ կար Հայաստան: Սա պարտաւորեցնող է Հայաստանին, մենք պարտուելու իրաւունք չունինք, եւ որեւէ մէկուն ալ թոյլ չենք տար պարտուիլ:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Ի՞նչ սխալներ յատկապէս նկատի ունիք:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Ամենամեծ եւ կարեւոր հարցը, զոր սկիզբէն կը քննադատէինք եւ կը շարունակենք քննադատել ու յայտնել մեր մտահոգութիւնը իշխանութիւններուն՝ մեր երկրին մէջ ստեղծուած ներքաղաքական իրավիճակը , մթնոլորտն էր: Իշխանութիւնները, փոխանակ մէջտեղ բերէին ազգային օրակարգ, անոր շուրջ համախմբէին ժողովուրդը եւ աշխատէին ակնկալիքները, սպասումները բաւարարելու եւ երկիր առաջ տանելու ուղղութեամբ, շատ կարճ ժամանակ անց հասարակութեան բաժնեցին սեւերու եւ սպիտակներու: Անոնք ովքեր իշխանութիւններուն կարծիքն ու տեսակէտները չէին բաժներ՝ որակեցին հակայեղափոխականներ, որուն արդիւնքով, ցաւօք, մեր երկրէն ներս այսօր ստեղծուած է վատ մթնոլորտ, քաշուած են բաժանարար գիծեր, եւ այն քաղաքական մշակոյթը, ժողովրդավարական արժէքները, քննարկման հարթակները, զորս պէտք է տիրէին մեր երկրին եւ քաղաքական դաշտին մէջ՝ այսօր կը բացակային: Սա վտանգաւոր է մեր պետութեան, երկրին հետագայ ժողովրդավարացման գործընթացին, նաեւ‘ ընդհանուր անվտանգութեան իմաստով, որովհետեւ հասարակութիւնը աւելի ու աւելի կը պառակտէ: Այս իմաստով, իշխանութիւններուն ամենամեծ բացը եւ սխալը այս ժամանակահատուածին մէջ այն էր, որ հասարակութիւնը բաժանեցին տարբեր մասերու: Անոր զուգահեռ, անցեալ մէկ տարուան մէջ, ութը ամսուան ընթացքին, երկրին մէջ լուրջ, համակարգային բարեփոխումներ չեն իրականացած: Անշուշտ, փոքր յաջողութիւններ ունեցած է իշխանութիւնը, դրական երեւոյթներ կան, զորս երբեք չենք զլանար արձանագրել, բայց անոնց կողքին չկատարուած եւ սխալ կատարուած աշխատանքները այնքան մեծ են, որ այդ մէկ երկու երեք դրական փոփոխութիւնները աչքի չեն զարներ:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Հասարակութեան մէջ բաժանարար գիծեր, պառակտում արդեօք նախապէս ալ չէ՞ր եղած: Ի՞նչ է նախկին եւ ներկայ իրավիճակներուն տարբերութիւնը:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Նախապէս ալ կային այդ հարցերը եւ շատ վատ էր, որ կային: Երկին մէջ տեղի ունեցած է իշխանութեան փոփոխութիւն, այն արատաւոր երեւոյթները որ նախկին շրջանին կային՝ այլեւս վերացնելու ակնկալիքով: Այսինքն, եթէ նախապէս բան մը վատ եղած է՝ այս իշխանութիւնները պէտք է այդ վատը չկրկնէին: Բայց կը կրկնեն, եւ աւելի կոպիտ ու սխալ ձեւերով: Հետեւաբար, այս իշխանութիւններուն անգործութիւնը, սխալ իրականացուած քայլերը պէտք չէ արդարացնել նախորդ իշխանութիւններու ժամանակ տեղի ունեցած երեւոյթներով:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Վարչապետ Փաշինեան վերջին ասուլիսի ժամանակ յայտարարեց, որ ամբողջ Դաշնակցութեան եւ ՀՀ կառավարութեան միջեւ չկան հակասութիւններ, այլ իրենք հարց ունին ՀՅԴ հայաստանեան կառոյցի, մասնաւորապէս՝ նախորդ իշխանութիւններուն հետ համագործակցութիւն ունեցած հատուածին հետ: Վարչապետը նաեւ յայտարարեց, որ եթէ ՀՅԴ Հայաստանի կառոյցին մէջ փոփոխութիւններ չըլլան՝ կառոյցի այդ հատուածին կը սպասէ մշուշոտ ապագայ: Ինչպէ՞ս արձագանգեցիք այս յայտարութեան, նկատի առնելով նաեւ վարչապետի ակնարկը՝ Դաշնակցութեան հետ համագործակցութեան պատրաստակամութեան մասին:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Ով որ հարց ունի որեւէ դաշնակցականի հետ, եւ այդ հարցը անձնական չէ՝ ուրեմն գործ ունի ամբողջ Դաշնակցութեան հետ: Չի կրնար որեւէ մէկը՝ ըլլայ այդ ՀՀ վարչապետը կամ այլ կուսակցութեան ներկայացուցիչ, կամ որեւէ այլ անձ Դաշնակցութեան հետ խօսիլ այդ ոճով, այդ ձեւով, այդ ձեւաչափով: Ես չհասկցայ, ատիկա վարչապետին կողմէ սպառնալիք էր, թէ համագործակցութեան առաջարկ: Դաշնակցութիւնը առաջին օրէն յայտարարած է, որ իր ամբողջ ներուժը, համահայկական կարողականութիւնը եւ հնարաւորութիւնները պիտի դնէ պետութեան տրամադրութեան ներքեւ, եւ պիտի շարունակէ ծառայել Հայաստանի Հանրապետութեան: Այս իմաստով, այո, մենք համագործակցած ենք ՀՀ պետութեան հետ եւ պիտի շարունակենք, որովհետեւ մեր նպատակը մեր ժողովուրդին ծառայելն է: Բայց եթէ համագործակցութիւն ըսելով, նկատի ունին մաս կազմել կառավարութեան ատիկա պարզապէս հնարաւոր չէ, եւ ես այդ մէկը ըստ էութեան կը բացառուի:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Ի՞նչ համագործակցութեան մասին է խօսքը:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Մեր պետութիւնը, արտաքին ճակատի վրայ, ուր որ հարց, դժուարութիւն ունի, օգնութեան, օժանդակութեան կարիք ունի՝ մենք պետութեան կողքին ենք: Այդ կ՛ըլլայ Դաշնակցութեան համասփիւռ կառոյցին, Հայ Դատի գրասենեակներուն միջոցով: Վերջին մէկ ու կէս տարուան ընթացքին բազմաթիւ օտարերկրեայ պատուիրակութիւններ ժամանած են Հայաստան, Արցախ Հայ Դատի գրասենեակներու անմիջական աշխատանքին շնորհիւ: Մենք նախորդ տարի Նոյեմբերին Արցախի մէջ կազմակերպեցինք միջազգային մեծ խորհրդաժողով: Մեր համայքները աշխուժօրէն կ՛աշխատին ՀՀ դեսպաններու, հիւպատոսներու հետ՝ մեր երկրին շահերն ու Հայ Դատը աշխարհով մէկ պաշտպանելու ուղղութեամբ: Դաշնակցութիւնը իր համահայկական կառոյցներով, ընկերային տարբեր ծրագիրներու միջոցով Հայաստանին տարաբնոյթ օժանդակութիւն կը յատկացնէ: Այսինքն, այս իմաստով, անկախ, թէ ով է Հայաստանի իշխանութիւնը, պիտի շարունակենք աշխատիլ պետութեան հետ, եւ այդ համագործակցութիւնը պիտի ըլլայ: Բայց այլ ձեւաչափ այս պահուն դեռ չեմ պատկերացներ՝ յատկապէս այս պայմաններուն մէջ, երբ պետութեան ուղղուած մեր այս վերաբերմունքը ներկայ իշխանութիւնները կ՛ընկալեն որպէս դուրսի, ներսի Դաշնակցութեան քայլեր եւ տարբերութիւն կը դնեն:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.– Վերջերս յատկապէս շատ կը խօսուի Դաշնակցութեան Հայաստանի եւ Սփիւռքի տարբերութեան մասին: Կը յստակեցնէ՞ք:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Իշխանութիւններուն կը թուի, թէ տեղացիները վատ են, դուրսինները լաւ են, եւ երբեմն, առանց նման յայտարարութիւններու հետեւանքներուն գիտակցելու, չեն զլանար բացայայտ ձեւերով Դաշնակցութեան որակումներ տալ, իրականութեան չհամապատասխանող արտայայտութիւններ ունենալ: Մենք, շատ յաճախ, յանուն երկրի ընդհանուր ներքին կայունութեան, մեծ դժուարութեամբ, ինչպէս հարկաւոր է պատասխաններ չենք տար, բայց այդ համբերութիւնը երկար չի տեւեր:

Չկայ «դուրս եւ ներս», եւ չի կրնար ըլլալ: Մենք համահայկական մեծ կառոյց ենք, բազմաթիւ հարցերու շուրջ կրնանք տարբեր տեսակէտներ ունենալ, քննարկումներ ունենալ, երբեմն նաեւ բաց քննարկումներ, տարբեր կարծիքներ յայտնել, բայց դուրսի, ներսի Դաշնակցութեան տարբերութիւն չկայ, հիմնական հարցերու շուրջ սկզբունքային, մեծ տարաձայնութիւն՝ չի կրնար ըլլալ, որովհետեւ մենք մէկ ենք:
ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Հայաստանի մէջ ներկայիս ամենաարդիականը սահմանադրութեան փոփոխութեան հարցն է: Ինչո՞ւ իշխանութիւնները կը ցանկան փոխել երկրի մայր օրէնքը: ՀՅԴն ի՞նչ դիրքորոշում ունի այս հարցով:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.– Մենք այն քաղաքական ուժերէն ենք, որ դեռեւս Մայիսին զգուշացուցած էինք, թէ վարչապետի՝ դատարանները շրջափակելու կոչը ինչպիսի բացասական հետեւանքներ կրնայ ունենալ մեր երկրին համար: Անցնող տարուան ընթացքին, իշխանութիւնները, դատական համակարին մէջ որեւէ բարեփոխում չեն իրականացուցած եւ չեն ծրագած: Իշխանութիւնը այստեղ մէկ նպատակ ունի՝ գրաւել, նուաճել դատական համակարգը: Այդպէս ըրաւ Բարձրագոյն դատական խորհուրդին պարագային, ստիպեց խորհուրդի անդամները հրաժարական տալու, ձեւաւորեց նորը, եւ ատիկա ներկայացուց որպէս բարեփոխում: Նայեցէք այդ խորհուրդի ներկայ կազմին եւ նախագահին, եւ կը հասկնաք, թէ իշխանութիւնները որքանով անկեղծ են իրենց յայտարարութիւններուն մէջ: Նոյնը կը ցանկան ընել Սահմանադրական դատարանի պայմաններուն մէջ, կ՛ուզեն ունենալ վերահսկելի, իրենց կողմէ ղեկավարուող եւ կառավարուող Սահմանադրական դատարան եւ առհասարակ դատական համակարգ: Այս իմաստով, ապօրինի ճնշումներ կը գործադրեն ՍԴ անդամներուն վրայ, որպէսզի անոնք հրաժարական տան եւ ձեւաւորուի այնպիսի ՍԴ, որ 24 ժամ կը ծառայէ իշխանութիւններուն՝ խախտելով իշխանութեան ճիւղերուն բաժանման, հաւասարակշռման հարցը: Դժբախտաբար, իշխանութիւնը կը շարունակէ այս ուղղութիւնը, եւ մենք ամբողջովին դէմ ենք: Մեր դիրքորոշումը ՍԴ անդամները պաշտպանելու հարց չէ, այլ՝ երկիրը սահմանադրական կարգի տապալումէն փրկելու հարց: Ասոր մասին բազմիցս արտայայտուած ենք եւ յոյս ունինք, որ իշխանութիւնները կը գիտակցին, կը հասկնան եւ ետ կը կագնին:

ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ.- Ի՞նչ միջոցներ ձեռնարկած էք հարցին մասին ձեր կարծիքը հանրութեան ու իշխանութիւններուն ներկայացնելու համար:

ԻՇԽԱՆ ՍԱՂԱԹԷԼԵԱՆ.- Տարբեր միջոցներով ներկայացուցած ենք մեր տեսակէտը, այդ կարգին՝ նախորդ տարուան ամրան եօթը կուսակցութիւններու հետ միասին յայտարարութիւնը, միաժամանակ մասնակցած ենք միջոռացումներու: Դատական համակարգին մէջ բարեփոխումներու իշխանութիւններուն նախատեսած քայլերւոն քննադատութեան զուգահեռ ներկայացուցած ենք նաեւ մեր պատկերացումները բաւական ծաւալուն փաստաթուղթի միջոցով: Ընդ որում, շատ կարեւոր է նշել, որ մենք երբեք հիացած չենք եղած Հայաստանի դատական համակարգի գործունէութեամբ եւ բազմաթիւ անգամներ բարձրաձայնած ենք այդ մասին:

Վարեց՝ ՆԱՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ
asbarez.com