Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեանի ուղերձ յղած է Հայոց Ցեղասպանութեան 105-ամեակի առթիւ, որուն մէջ ըսուած է.
«Սիրելի՛ հայրենակիցներ Հայաստանում, Արցախում եւ Սփիւռքում,
Այս տարի Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերի տարելիցն անցնում է համավարակի պարտադրած արարողակարգով: Սակայն մեր յարգանքի տուրքը մեր սուրբ նահատակների յիշատակին երբեք չի չափուել միայն Եղեռնի յուշահամալիր կամ Հայոց Ցեղասպանութեան այլ յուշարձաններ այցելութեամբ:
Մենք յիշում ենք մեր զոհերին մշտապէս ու ամէնուր` աշխարհում ուր էլ որ լինենք, աղօթում ենք նրանց համար մեր հոգում եւ մտքում` անուն առ անուն: Յիշողութիւնն ու կորստի ցաւը` միահիւսուած ապրելո՛վ յաղթելու ու արդարութեան յաղթանակին հասնելու մեր կամքի հետ, ուղեկցում են մեզ արդէն 105 տարի:
Այո, աւելի քան մէկ դար է անցել Հայոց Ցեղասպանութիւնից, հայ ժողովրդի հայրենազրկումից եւ ունեզրկումից: Սակայն համայն հայ ժողովուրդը դեռեւս սպասում է ճշմարտութեան յաղթանակին եւ արդարութեան հաստատմանը:
Պատմաբանները եւ վերլուծաբանները, ժամանակի պետական եւ քաղաքական գործիչներն առաջին աշխարհամարտից յետոյ հաստատուած համաշխարհային կարգի ամենամեծ անարդարութիւններից մէկը համարում են հայ ժողովրդի իրաւունքների բացարձակ անտեսումը:
1.5 մլն մարդկային կեանքերի կորուստն էապէս ազդել է հայ ժողովրդի յետագայ վերարտադրման վրայ. այսօր պէտք է լինէինք ոչ թէ 10-12 մլն, այլ առնուազն դրա կրկնակին:
Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցը, որ հայերը բարձրացնում են միջազգային հանրութեան եւ Թուրքիայի առջեւ, մի քանի բաղադրիչ ունի` hիշողութեան պարտք, նման ոճրի կրկնութեան բացառում եւ դատապարտում, Ցեղասպանութեան հետեւանքների վերացում:
Անընդունելի է Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման հարցի դիտարկումն Անկարայի հետ տնտեսական կամ քաղաքական այսրոպէական շահերի տեսանկիւնից:
Այդ մօտեցմամբ աշխարհն առաջ չի գնայ:
Մենք չենք կարող մի կողմից յայտարարել մարդատեացութեան, խտրականութեան, անհանդուրժողականութեան, հակասեմականութեան, ժխտողականութեան եւ այլ համամարդկային չարիքների դէմ համատեղ պայքարի մասին, միւս կողմից Հայոց Ցեղասպանութեան հարցով «դիւանագիտութիւն բանեցնել» Թուրքիայի հետ:
Շատ պետութիւններ, որոնք մեծ շահեր ունեն Թուրքիայի հետ, յաղթահարել են այդ պատնէշը, եւ պէտք է արժանին մատուցել նրանց:
Երախտապարտ ենք նրանց, ինչպէս նաեւ այն երկրներին, որոնք ցեղասպանութիւնից յետոյ իրենց դռները բացել եւ ապաստան են տուել այդ արհաւիրքից փրկուածներին:
Երախտապարտ ենք մարդասիրական կազմակերպութիւններին, միսիոներներին, դիւանագէտներին եւ այն ժողովուրդներին ու անհատներին, որոնք դաժան այդ օրերին օգնութեան ձեռք մեկնեցին ու փրկեցին շատերին:
Անընդունելի է Թուրքիայի իրարայաջորդ կառավարութիւնների դիրքորոշումը, որը խուսափել եւ խուսափում է ցեղասպանութեան ճանաչումից եւ պետական մակարդակով առաջ տանում ժխտողականութեան քաղաքականութիւնը:
Ցեղասպանութեան յանցագործութիւնը վաղեմութեան ժամկէտ չունի: Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչումը Թուրքիայի կողմից եւ դրա հետեւանքների վերացումը անվտանգութեան երաշխիք են Հայաստանի եւ հայ ժողովրդի, ինչպէս նաեւ տարածաշրջանի համար:
Մենք չենք կարող մոռանալ Հայոց Ցեղասպանութիւնը եւ չենք կարող հաշտուել դրա հետեւանքների հետ:
Սիրելի՛ հայրենակիցներ,
Այսօր ցաւագին յիշատակից բացի պէտք է խօսել այդ տարիներին մեր ժողովրդի ցուցաբերած ոգու տոկունութեան եւ հերոսութեան մասին նոյնպէս:
Ցեղասպանութիւնը նաեւ հայ ժողովրդի գոյատեւման ու մաքառումի պատմութիւն է, մարդկային ոգու ու կամքի պայքարի պատմութիւն: Դա պայքար էր կեանքի համար: Պայքար ինքնութեան պահպանման համար, պայքար ազգի յիշողութիւնը չկորցնելու եւ սերունդներին փոխանցելու իրաւունքի ու հնարաւորութեան համար:
Ցեղասպանութիւնը նաեւ մարդկային ամենօրեայ հերոսութեան պատմութիւն է, երբ ապրելն ու գոյատեւելը արդէն իսկ պայքար էր: Մենք մաքառել ենք, տոկացել ու հերոսացել:
Մենք կարողացանք յաղթել մահին, մենք վերապրեցինք եւ վերածնուեցինք: Այսօրուայ անկախ Հայաստանի գոյութիւնն, ազատ Արցախն, ինչպէս նաեւ կազմակերպուած ու յաջողակ Սփիւռքը դրա ապացոյցն են եւ նոր հնարաւորութիւն մեզ համար:
Հնարաւորութիւն` համախմբուելու որպէս ազգ եւ ժողովուրդ, մէկտեղելու մեր ջանքերն ու կարողութիւնները եւ հասնելու մեր ազգային իղձերի իրականացմանը:
Ես հաւատում եմ դրան:
Յիշում եմ եւ պահանջում:
Աստուած պահապան հայ ժողովրդին»:
