Հալէպահայ համայնքը յատկանշող կարեւորագոյն իւրայատկութիւնը անոր ընկերային կեանքն է:

Պատերազմական տիրող կացութիւնը բացասական ազդեցութիւն ունեցաւ նաեւ ընկերային կեանքին վրայ, հարցեր յառաջացնելով թէ՛ նորահաս երիտասարդներուն եւ թէ իգական սեռին համար:

«Գանձասար»ի սկսած հարցաքննութեան այս սիւնակով լուսարձակի տակ կ’առնենք երիտասարդութեան դիմագրաւած ընկերային որոշ հարցեր եւ կը փորձենք որոնել համապատասխան լուծումներ:

Համայնքէն ներս երիտասարդութիւնը, իր նկատառելի թիւով եւ միութենական թէ այլ միջավայրերու մէջ ներգրաւուածութեան բարձր մակարդակով ազդեցիկ ներկայութիւն դարձած է: Օրերս, սակայն, գաղթի եւ այլ պատճառներու հետեւանքով անոր թուապատկերը յստակ նուազում արձանագրած է:

Այս երեւոյթը բնականաբար իր ազդեցութիւնը ունեցած է համայնքի կեանքի այլազան ոլորտներուն վրայ: Նման հարցեր քննարկելու համար հանդիպում ունեցանք Ազգ. Քարէն Եփփէ Ճեմարանի դաստիարակ եւ Շրջ. Միութեան Վարչութեան ատենապետ Ներսէս Պարսումեանի հետ, որ երկար տարիներ երիտասարդներուն հետ աշխատած ըլլալով քաջածանօթ է անոնց բազմապիսի տագնապներուն:

Ներսէս Պարսումեան տիրող իրավիճակին անդրադառնալով ըսաւ.«Պատերազմը շրջեց երիտասարդներուն հետաքրքրութիւնները: Անցեալին որեւէ երիտասարդ, երբ որոշ տարիքի մը հասնէր՝ գիտէր թէ ի՛նչ պիտի ընէր, ինչպէ՛ս պիտի ուրուագծէր իր ապագան, ընկերային կեանքը եւ այլն: Բայց պատերազմը անորոշութեան մատնեց զինք: Որեւէ երիտասարդ երազանքներ ալ կ’ունենայ, հեռանկարներ ալ, սակայն ներկայ երիտասարդութեան դիմաց անորոշութիւնն է պաստառի նման փրուած: Անոնց ապրած ծանր օրերն ալ իրենց ազդեցութիւնը ունեցան: Չմոռնանք, որ այս երիտասարդները պատերազմի օրերուն, երբ հարկ եղաւ ջուր կրեցին կամ զէնք շալկեցին: Ուստի մեր գաղութի ղեկավարութեան պարտքն է օգնել անոնց, որպէսզի կարենան որոշ չափով ուրուագծեն իրենց հեռանկարները, իմանալ դժուարութիւնները… անոնց յաղթահարման եղանակները եւ դէպի լաւը առաջնորդել զիրենք: Ընդհանրապէս երիտասարդ տարրի ներկայացուցիչները, երբ չեն գտներ իրենց փնտռածը, կը սկսին թափանցել այլ միջավայրեր, որոնք միշտ ալ համահունչ չեն մեր սկզբունքներուն, հաւատալիքներուն, պարզ ու անշահախնդիր միջավայրին: Իսկ օտար որոշ շրջանակներ դիտումնաւոր կերպով կը փորձեն ներգրաւել մեր երիտասարդները, զիրենք իրենց նպատակներուն ծառայեցնելու համար»: 

Ներսէս Պարսումեանի համոզումով միութիւններ թերացած են մեր երիտասարդները մեր միջավայր ներգրաւելու աշխատանքին մէջ. «Մենք պէտք է հասկնանք, որ այս երիտասարդը տարբեր պատճառներով կրնայ հեռանալ մեր հարազատ միջավայրէն, ոչ միայն իր անհատական հետաքրքրութիւններուն փոփոխութեան, այլ մեր միջավայրերուն երբեմն անհետաքրքրական դառնալուն հետեւանքով: Փոխարէնը, օտար շրջանակներ այնքան շռայլութեամբ ու գրաւիչ պայմաններով կը փորձեն ներգրաւել մեր երիտասարդութիւնը:

Պարսումեան ընկերային կեանքի հիմնական հարցերէն մէկը համարեց երիտասարդութեան գաղթը. «Գաղթը մեր հիմնական հարցն է, որովհետեւ մարդուժի նուազեցման պատճառ կը դառնայ: Մենք երբեք որակի հարց չենք ունեցած, սակայն ուժերը ճիշդ կերպով համադրելու, նորերը պատրաստելու դանդաղ ընթացքն է, որ կրնայ սխալ ուղիներ առաջնորդել մեզ»:

Երիտասարդը բնականաբար իր հարցերուն լուծումները չգտնելով կրնայ վատ մոլութիւններու հետեւիլ: Այս երեւոյթին ալ անդրադարձաւ Պարսումեան ու ըսաւ. «Յատկապէս տղոց մօտ զարգացած է ծխելու երեւոյթը, ասոր կողքին տարածուիլ սկսած են համակարգչային խաղեր, որոնք երիտասարդը կը մղեն ապօրինի ձեւերով դրամ շահելու մոլութեան եւ հետագային ընկերային լուրջ հարցերու դուռ կը բանան, ինչպէս՝ աշխատանքի դաշտէ հեռացում, նախաձեռնութեան ոգիի անկում, ծուլութիւն, կրաւորականութիւն, հոգեկան հարցեր»:

Երբ զրուցեցինք լուծումներու մասին, Պարսումեան յայտնեց. «Այս ալիքին դէմ նաւարկելը դժուար է, որովհետեւ հոսանքը մեծ է: Իրականութեան մէջ ոչ թէ միայն մեր գաղութի երիտասարդները յուզող հարցեր են ասոնք, այլ ընդհանուրը կը յուզեն, ինչպէս ըսինք: Հիմնական տագնապը այն է, որ պատերազմական երկիրէ դուրս ապրող երիտասարդը ապագայի նկատմամբ ծրագիր ունի, մեր երիտասարդներուն մօտ այդ ծրագիրը անորոշ է: Օրինակ՝ ներկայ երիտասարդը կը մտածէ, թէ իր ուսումով պիտի կարենա՞յ աշխատանք գտնել ու իր նպատակադրած ընկերային դիրքին հասնի: Եթէ ուսման կամ արհեստի մարզերուն մէջ ան լաւագոյնին կամ գէթ որոշ մակարդակի մը չհասնի, միջակութենէ պիտի տառապի եւ պիտի չկրնայ իր երազանքները իրականացնել»:  

Պարսումեան յոյսով կը նայի ներկայ միութենական երիտասարդ ղեկավարութեան, որ ի հարկին գիտէ, թէ ինչպիսի՛ ձեւեր կրնայ որդեգրել, որպէսզի հետաքրքրէ, քաջալերէ երիտասարդութիւնը եւ օգնէ անոր իր լաւագոյնը ի գործ դնելու այս պայմաններուն մէջ:

Պարսումեան գործնական առաջարկներով փակեց մեր զրոյցը. «Ժամը հասած է, որ մենք մեր երիտասարդներուն նեցուկ կանգնինք տարբեր ձեւերով: Մեր երիտասարդները բարոյական գետնի վրայ հարցեր չունին: Անոնք աշխատանքի որոնման, նիւթական աջակցութեան կարիք ունին, որպէսզի իրենց ծրագիրները ի գործ դնեն: Կարելի է նման նիւթով խորհրդաժողով կազմակերպել եւ հոն միջին տարիքի փորձառու անձեր եւ նորահաս սերունդի ներկայացուցիչներ հրաւիրել ու անոնց առաջադրանքները լսել, իսկ աւարտին գործնական քայլեր առնել: Մեր հիմնական պարտաւորութիւնն է ասիկա, ես լաւատեսութեամբ ու հաւատքով կը նայիմ մեր պայծառ երիտասարդութեան»: 

Ընկերային կեանքին մէջ երիտասարդութեան կողքին կարեւոր դեր ունի նաեւ իգական սեռի դրուածքն ու ներդրումը:

Մարդկային պատմութեան պղտոր եւ ամպամած օրերուն, անցեալին մէջ անգամ կնոջ դէմքը կ’ուրուագծուի մեզի շատ համակրելի եղանակով մը:Կինը ուղղակի թէ անուղղակի միջամտած է հասարակական կեանքին, շահագրգռուած է անո՛վ եւ յաճախ ալ տիրական ազդեցութիւն մը ունեցած է անոր ճակատագրին վրայ: Նոյնն էր վիճակը անցնող պատերազմի տարիներուն եւ մինչեւ օրս:

Պատերազմի այս օրերուն կնոջ ներդրումը ընկերային կեանքին մէջ այլ բնոյթ ստացաւ: Կնոջ ունեցած եւ ունենալիք դերին մասին մենք հանդիպում ունեցանք Սոնիա Գաբրիէլեանին հետ, որ երկար տարիներ շինարարական գրասենեակէն ներս գործած ըլլալով եւ գործարքի տիկիններու յանձնախումբին մաս կազմելով լայնօրէն առնչութիւն ունեցած է կնոջ դրուածքին ընդհանրապէս եւ պատերազմէն տուժողներուն հետ յատկապէս:

Սոնիա Գաբրիէլեան հետեւեալը կը բնութագրէ.«Կինը պէտք է ժամանակին հետ քայլ պահէ: Երբ կը տեսնենք տղամարդոց թիւը նուազած է, եւ կինը պէտք է իր ուժերուն վստահելով իր ներդրումը բերէ իր հասարակութեան մէջ: Հետեւաբար կինը պէտք է իր մշակուած ծրագիրով եւ տնտեսութեամբ իր դերը ունենայ միջավայրին մէջ»:

Սոնիա Գաբրիէլեան քաջատեղեակ ըլլալով տեղացի ժողովուրդին դրուածքին եւ կնոջ կերպարին նշեց. «2013-2014 տարիներէն սկսեալ Ճարտարարուեստի պալատը ձեռնարկեց ծրագիր մը, ներառելով յատկապէս իգական սեռի ներկայացուցիչներ, մայրեր: Ծառայողական այս ծրագիրը ի միտի ունէր պատրաստել կինը աշխատանքի, զարգացնել անոր գիտելիքները առեւտուրի, ճարտարարուեստի եւ նման բնագաւառներու առնչուող:

Գաբրիէլեանի հետ մեր զրոյցի ընթացքին ի յայտ կու գար անոր կառչածութիւնը սուրիական միջավայրին: Ուստի, գաղթելը բոլորին համար նախընտրելի ընտրութիւն չէր, որովհետեւ ծանօթ ըլլալով այս երկրի տարբեր ազգութիւններու մտայնութեան, աշխատելաձեւին, շատեր հարազատ կը զգան այս մթնոլորտը ու դիւրին այստեղ արարելն ու աշխատիլը, նոյնիսկ ծանր պայմաններու տակ, մինչդեռ օտար երկրի մէջ, անծանօթ օտար միջավայրին ու անոր պայմաններուն, գործունեայ դառնալու համար ահագին ճիգ ու տագնապ պիտի դիմագրաւէ սուրիացին, բախումներ ունենալով մտքերու, գործելաձեւի, համոզմունքներու տարբերութեան հետ եւ այլն:

Գաբրիէլեան իր աշխատանքին ու յարաբերութիւններուն շնորհիւ սերտօրէն աղերսուած է տարբեր շերտաւորումներու հետ եւ քաջածանօթ է բոլորին: «Մենք այս երկրին մէջ փոքրամասնութիւն ըլլալով, ընկերային խճանկարին մէկ մասնիկն ենք: Հետեւաբար իւրաքանչիւրիս ճիտին պարտքն է խրախուսել մնացող եւ պայքարող ժողովուրդը, գործի մղել իգական սեռը, շեշտել անոր ներդրումին կարեւորութիւնը, որպէսզի ան եւս նպաստէ իր ընտանիքին եւ հասարակութեան անցուկ վիճակի բարելաւման»: